maandag 12 mei 2014

De donkere kant van perfectie


Wanneer is je schilderij of illustratie af? Ik dacht altijd dat het gewoon een kwestie zou zijn van werken en verbeteren, tot je vindt dat het goed is. Klinkt heel makkelijk en logisch. Maar wat gebeurt er dan als je het nog niet goed vindt? Betekent dat dat het dan dus nog niet klaar is? Is dat nog steeds zo als je het steeds maar weer niet goed vindt? Of zou het dan misschien wel aan jezelf kunnen liggen en ben je gewoon te onzeker?

Het kan best zijn dat je net als ik streeft naar een soort fictieve perfectie die dus altijd onbereikbaar zal blijven omdat hij niet bestaat.  In die gevallen is het zaak om te beseffen wanneer dat het geval is om vervolgens te accepteren dat het o.k. is. Doe je dat niet dan zal je altijd ontevreden blijven.

‘’Don’t let the perfect be enemy of the good’’-Voltaire

Met andere woorden; in plaats van jezelf te pushen tot het ‘perfect’ is en daardoor nergens te komen, kun je het beter accepteren als iets ‘goed’ is. Het is net iets anders dan de uitspraak “goed genoeg is ook goed genoeg”. Omdat Voltaire ook aangeeft dat die streef naar perfectie je vijand is en je dus juist in de weg kan zitten en je zelfs verlammen.

Dit geldt natuurlijk niet alleen voor ontwerpen. Als het je lukt om in het algemeen te werken en zelfs te leven volgens de uitspraak van Voltaire, ben je productiever en zorgt het ook voor veel meer innerlijke tevredenheid.

Een voorbeeld van  Gretchen Rubin: “toen ik een iemand vertelde dat mijn goede voornemen was om mijn vrienden verjaardag-emails te sturen, zei zij “je kan beter bellen, dat is veel leuker!”. Dat is wel waar, maar ik haat bellen, dus ik zal ook niet bellen. Wat ik wel doe is een email sturen”. Beter iets dan niets dus en daarmee tevreden zijn. Het is zelfs zo dat als je de lat te hoog legt  de kans groot is dat je het niet eens doet. Perfectie kan namelijk een vernuftig excuus zijn om iets gewoon helemaal niet te doen.

Misschien niet voor iedereen herkenbaar, maar voor mij wel in ieder geval.


Zo ben ik al tijden af en toe bezig aan een illustratie van Den Bosch, waarvan ik nooit weet of het nou wel of niet af is. Ik ben wel tevreden, denk ik, maar heb niet het gevoel dat het perfect is.

Op die manier streven naar perfectie is iets wat steeds terugkomt in alles dat ik in mijn leven doe. Perfectionistisch zijn klinkt als een leuke eigenschap, maar zit me vaak enorm in de weg. Het betekent namelijk niet dat ik alles perfect kan, maar wel dat ik eindeloos ontevreden kan zijn.

Maar als een ontwerp de kwaliteiten heeft waarvan ik wil dat het het heeft, zou ik gewoon tevreden mogen zijn. Dus om mezelf te helpen bombardeer ik deze illustratie dan ook als ‘’af’’. Gewoon omdat het ook goed zo is. Dat betekent niet dat ik er niet mee verder ga door hem bijvoorbeeld te gaan zeefdrukken. Maar als ik gewoon tevreden kan zijn met het ontwerp is dat een eerste en daarmee belangrijke stap om de perfectie geen vijand meer te laten zijn.


vrijdag 7 februari 2014

Everything's not lost


En net wanneer je denkt gewoon niet meer te kunnen ontwerpen en bloggen, lukt het ineens wel weer.

Wat een struggles had ik de afgelopen tijd qua motivatie om te ontwerpen zeg.

Ik heb bijna 2 jaar een ontzettend leuke vaste baan, maar de verspreiding van de hoeveelheid dagen over de week veranderde nogal eens. Sinds kort werk ik vier aaneengesloten dagen, waardoor ik dus ook 3 dagen op rij heb om te kunnen ontwerpen. Daar ben ik erg blij mee en het was een fantastisch en efficiënt plan in theorie.

Maar in de praktijk bleek het toch niet te werken en dat frustreerde me mateloos. Op het moment dat ik vrij was en de hele dag de tijd had, kreeg ik mezelf toch niet zo ver om te gaan ontwerpen. Ik had er gewoon echt geen zin in. Belachelijk vond ik dat van mezelf, ik was flink teleurgesteld in mijn zelfdiscipline en twijfelde of ik ontwerpen überhaupt nog wel leuk vond aangezien het steeds niet lukte mezelf te pushen.

Tijdens mijn vaste baan stuur ik onder andere het bezorgteam van de woonwinkel aan en toen een paar weken terug een van de jongens vrij was, hielp ik de ander met een paar bezorgingen. Ik sprak in de auto met hem over mijn ontwerpfrustraties en vertelde dat als ik mijn maandelijkse treinrit naar Leeuwarden maak, het dan wel altijd lukt. Ik legde hem uit dat ik dat totaal niet begreep, maar hij antwoordde zo simpel en zo doeltreffend dat ik er even stil van werd. Hij zei dat het helemaal niet raar is en het komt door een afgebakende tijd. Ook wel de omgeving zoals ik vermoedde, maar vooral de afbakening van tijd: Je weet dat als je instapt je 2 uur de tijd hebt. Klaar. Dat werkt.

Waarom heb ik daar nooit eerder aan gedacht?! Kaders hebben mij op de opleiding ook altijd geholpen. Op het moment dat ik een opdracht kreeg waarbij alles mocht, liep ik vast. Kaders helpen me richting te geven en vervolgens kon ik natuurlijk juist de grenzen opzoeken en ze eventueel zelfs doorbreken. Een afgebakende tijd klonk dus ook direct zo logisch. Vreemd dat ik me dat nooit eerder beseft heb.

Ondanks die realisatie bracht ik het niet direct in praktijk. Maar nu op mijn vrije dag, terwijl ik over een aantal uur op wintersport ga, vind ik mezelf ineens achter mijn laptop heerlijk aan het ontwerpen. Ik heb er niet eens over nagedacht, het gebeurde gewoon.

Ik moet mijn tas nog inpakken, de was opruimen, het huis in orde maken, vakantieboodschappen doen en eerlijk is eerlijk; mij zelfs nog aankleden.

Maar ik ga zitten, open een leeg Illustrator-document en begin aan een illustratie. Ik voel de tijdsdruk en het voelt heerlijk. Alles lijkt vanzelf te gaan. Ik denk niet eens na, het ontstaat gewoon, net als de letters die ik nu typ. In een razend tempo is de illustratie af en ik voel me top!

En hoewel ik voor mijn gevoel dit soort momenten nog niet echt onder controle heb, ben ik weer een inzicht rijker en een frustratie armer.


Tijd voor een onbezorgde wintersport!

Ps.
Zoals ik samen met Marc een serie metalen vogels verspreidde door Utrecht omdat ze anders weggegooid zouden worden, zo neem ik op wintersport ook een verkeerde druk van pinguïns-buttons mee om ze door Oostenrijk te verspreiden. Volg het net als vorig jaar op mijn Facebookpagina als je nieuwsgierig bent geworden.